
Kiedy pomaganie może nam zaszkodzić? Jak pomóc samemu sobie w obliczu kryzysu
Zastanów się jak często zdarza Ci się pomagać innym zapominając o swoich potrzebach. Często zdarza się nam, robić tysiąc rzeczy, dla wszystkich dookoła, byle nie skupić się na sobie. Boimy się odrzucenia, oceny innych, obawiamy się, że dbanie o własne potrzeby zostanie odebrane jako samolubne zachowanie. Wielu z nas miewa też skłonności do udzielania bliskim rad w trudnych chwilach, tymczasem sami mamy trudności z wprowadzeniem ich do własnego życia w obliczu trosk i kłopotów. Jak wydostać się z pułapki, którą sami na siebie zastawiamy, gdy wśród problemów i trudności zapomnimy o sobie?
Ostatni okres dla wielu z nas nie był łaskawy. Na początku 2020 roku wraz z pojawieniem się nowego koronawirusa przyszedł lockdown, izolacja, lęk, niepewność o jutro, problemy ze zdrowiem u nas i naszych bliskich oraz kryzys wielu branż gospodarki. Mimo kłód rzucanych pod nogi potrafiliśmy się zjednoczyć i okazać ogromne wsparcie medykom i innym grupom najdotkliwiej doświadczonym przez pandemię. Początek 2022 roku przyniósł kolejne tragiczne wieści o wojnie na Ukrainie, gdzie po raz kolejny wykazaliśmy się zaangażowaniem w pomoc tym, którzy bardzo tego potrzebują.
Co motywuje nas do tego, by nieść innym pomoc?
Psychoterapeutka Beata Słabiak wyjaśnia przyczyny dla których ludzie decydują się na udzielanie innym pomocy: „Koncepcja D. Batsona uzasadnia chęć pomocy trzema motywami takimi jak: nagroda za pomoc albo kara za brak jej udzielenia; redukcja własnego stresu wywołanego obserwowaniem cierpienia drugiego człowieka oraz uruchomienie empatii wobec osoby potrzebującej pomocy i współodczuwanie jej stanu.” Artur Jężak, opiekun serwisu Zaufany Terapeuta, dodaje „Okazywanie innym wsparcia może być budujące, dawać poczucie spełnienia i satysfakcji, jak również być adaptacyjną strategią radzenia sobie w sytuacji kryzysu.”
Długotrwała, praca i zapał przy udzielaniu pomocy i wsparcia w kontekście lęku i poczucia niesprawiedliwości mogą być jednak wyczerpujące oraz prowadzić do kryzysu psychicznego.
?
Kryzys ”to odczuwanie lub doświadczanie wydarzenia bądź sytuacji jako trudności nie do zniesienia, wyczerpującej zasoby wytrzymałości i naruszającej mechanizmy radzenia sobie z problemami. Jeżeli osoba będąca w kryzysie nie otrzyma wsparcia, może się to stać przyczyną poważnych zaburzeń” (James, Gilianda, 2004). Kryzys możemy rozumieć, więc jako przejściowe zachwianie równowagi wewnętrznej wywołane przykrymi zdarzeniami, które nagle, z wielką siłą uderzają w jednostkę. Sytuacja kryzysowa może być dla nas zagrażająca, ale czasem okazuje się tez szansą do dokonania pozytywnej zmiany w swoim sposobie funkcjonowania.
By pomóc innym, najpierw zadbaj o siebie
Specjaliści współpracujący z portalem ZaufanyTerapeuta.eu przyjmujący klientów lękowych i wysoko wrażliwych podkreślają, że efektywne pomaganie nie może odbywać się kosztem własnego zdrowia psychicznego, gdyż pomaganie nie jest przymusem, a bardziej aktem dobrej woli.
Warto również wspomnieć, że nie każdy może pozwolić sobie na zaoferowanie takiej samej ilości pomocy, a nasze działania powinniśmy dostosować do swoich indywidualnych możliwości. „Osoba niosąca pomoc powinna pamiętać o wygospodarowaniu dla siebie czasu oraz przestrzeni, w których żaden bodziec nie zakłóci regeneracji nadwyrężonego przez wzmożoną eksploatację empatii systemu nerwowego.” – podkreśla Beata Słabiak.
Zacznij, więc od siebie. Zadbaj o swoje potrzeby i dobrostan i nie rzucaj się w wir działań, jeśli czujesz, że nie masz na to sił. Zregeneruj się i wróć do pracy, kiedy znów poczujesz się stabilnie.
Jak skutecznie pomóc sobie w obliczu kryzysu?
- Uważnie przyjrzyj się temu jak postrzegasz trudną sytuację. Jaki myśli, uczucia i zachowania Ci towarzyszą?
- Zapewnij sobie czas i przestrzeń do niezakłóconego odpoczynku.
- Nazywaj swoje emocje i staraj się znaleźć ich źródło. Pozwól sobie na odczuwanie smutku, bezradności i strachu, pamiętaj jednak, by nie pogrążać się na zbyt długo w trudnych emocjach.
- Poczucie sprawowanej kontroli zmniejsza lęk, nawet w obliczu społecznych tragedii na które nie mamy wpływu. Zadbaj o ustalenie codzienną rutyny dnia i harmonogram zadań.
- Poszukaj wsparcia u bliskich. Podziel się trudnymi emocjami z partnerem, rodzicem, przyjacielem.
- Znajdź czynności, które przyniosą Ci ulgę. Zajmij się tym co lubisz.
- Nie bój się sięgnąć po profesjonalne wsparcie. Skorzystaj z pomocy psychologa, psychoterapeuty lub interwenta kryzysowego.
Psychologia kolorów. Jaki wpływ mają na nas barwy?
Materiał prasowy: Zaufany Terapeuta
Sonda

Miewasz problemy ze snem i stany lękowe?