Rak szyjki macicy jest jednym z najczęstszych nowotworów złośliwych u kobiet, ale wcześnie wykryty, jest w pełni wyleczalny. Najważniejszą rolę w jego diagnostyce odgrywa cytologia, a w szczególności jej nowoczesna forma, cytologia płynna (LBC – Liquid-Based Cytology). Czym różni się od klasycznej metody i jak się do niej przygotować?

4 zielone koktajle, które genialnie działają na zdrowie i urodę

Cytologia płynna. Czym jest i dlaczego warto ją wybrać?

Cytologia płynna to nowocześniejsza i dokładniejsza metoda pobierania i analizy komórek szyjki macicy. W przeciwieństwie do cytologii konwencjonalnej, gdzie próbka jest nanoszona bezpośrednio na szkiełko, w cytologii płynnej komórki są zanurzane w specjalnym płynnym podłożu. Poprawia to jakość próbki, ponieważ eliminuje zanieczyszczenia i błędy wynikające z nieprawidłowego rozprowadzenia materiału. Ta metoda zmniejsza także ryzyko błędnej diagnozy – precyzyjniejsza analiza oznacza większe szanse na wczesne wykrycie niepokojących zmian.

Cytologia płynna pozwala na dodatkowe badania. Z jednej próbki można wykonać np. test na obecność wirusa HPV, który jest główną przyczyną raka szyjki macicy.

Jak przygotować się do badania cytologii płynnej?

Aby wynik cytologii był jak najbardziej wiarygodny, należy odpowiednio się do niej przygotować.

1. Wybierz odpowiedni termin

Badanie najlepiej wykonać:
Między 10. a 20. dniem cyklu, czyli kilka dni po zakończeniu miesiączki.
Nie w trakcie miesiączki – krew może zaburzyć wynik badania.

2. Unikaj stosunków płciowych przed badaniem

Na 24–48 godzin przed cytologią zaleca się wstrzemięźliwość seksualną, ponieważ nasienie i naturalna flora bakteryjna mogą wpływać na wynik testu.

3. Nie używaj irygacji ani środków dopochwowych

Przez 2 dni przed badaniem nie stosuj irygacji, globulek dopochwowych, kremów ani tamponów. Mogą one zmienić strukturę komórek i wpłynąć na analizę laboratoryjną.

4. Unikaj badań ginekologicznych przed cytologią

Nie wykonuj USG dopochwowego, kolposkopii ani innych badań ginekologicznych na dzień przed cytologią, ponieważ mogą one podrażnić szyjkę macicy i wpłynąć na wynik.

5. Zadbaj o higienę

W dniu badania warto umyć okolice intymne letnią wodą, ale nie stosować silnych płynów do higieny intymnej, które mogą wpłynąć na mikroflorę pochwy.

Cytologia płynna. Jak wygląda badanie?

Cytologia płynna jest szybka i praktycznie bezbolesna. Trwa kilka minut i odbywa się w gabinecie ginekologicznym. Lekarz lub położna pobiera komórki nabłonka z szyjki macicy za pomocą miękkiej szczoteczki, a następnie umieszcza je w specjalnym płynie konserwującym. Próbka trafia do laboratorium, gdzie jest dokładnie analizowana pod mikroskopem.

Kiedy należy wykonać cytologię?

Kobiety w wieku 25–65 lat powinny wykonywać cytologię co 3 lata, a jeśli mają dodatni wynik testu na HPV, badanie powinno być robione częściej.

Kobiety aktywne seksualnie powinny rozpocząć regularne badania już kilka lat po rozpoczęciu współżycia.

Jeśli w rodzinie występował rak szyjki macicy lub masz obniżoną odporność (np. z powodu chorób przewlekłych), lekarz może zalecić częstsze badania.

Cytologia płynna a refundacja – ile kosztuje badanie?

W Polsce cytologia płynna nie jest standardowo refundowana przez NFZ w ramach badań przesiewowych, ale można ją wykonać prywatnie. Koszt badania wynosi zazwyczaj od 100 do 300 zł, w zależności od placówki. Warto zapytać lekarza o możliwość wykonania cytologii płynnej zamiast tradycyjnej, zwłaszcza jeśli istnieją czynniki ryzyka.