Zdarza się jednak, że schorzenie pojawia się u najmłodszych. Badania dowodzą, że egzema może rozpocząć się już pomiędzy drugim a szóstym miesiącem życia dziecka. Czy AZS jest problemem twojej pociechy?

Atopowe zapalenie skóry wieku niemowlęcego może pojawić się już w drugim miesiącu życia dziecka. Wcześniej nie ma fizjologicznych podstaw do rozwoju choroby, jednak istnieje tzw. rodzinny wywiad atopowy, którego celem jest określenie ryzyka wystąpienia choroby. Wczesne rozpoznanie choroby u dziecka pozwala bowiem na szybką reakcję i wyciszenie nieprzyjemnych dolegliwości. Symptomy atopowego zapalenia skóry są uporczywe, dlatego powodują silny dyskomfort zarówno fizyczny, jak i psychiczny. Ważne jest zatem natychmiastowe reagowanie, które pozwoli nie tylko na uśmierzenie świądu, ale pomoże także zabiec wystąpieniu powikłań. Dowiedz się więc, czy problem atopowego zapalenia skóry dotyczy twojego dziecka.

Atopowe zapalenie skóry – charakterystyka

W literaturze medycznej atopowe zapalenie skóry jest definiowane jako przewlekła, nawrotowa i zapalna dermatoza (choroba skóry). Najbardziej charakterystycznym objawem schorzenia jest stan zapalny skóry, który w miarę rozwoju procesu zapalnego przechodzi w grudki i pęcherzyki. Podczas zaognienia choroby pacjenci odczuwają silny świąd, który, poprzez nieustanne drapanie, prowadzi do wystąpienia nadżerek i przeczosów. Uszkodzenia naskórka przyczyniają się natomiast do wtórnych nadkażen bakteryjnych, grzybiczych i/lub wirusowych (przede wszystkim wirusy z grupy opryszczki). W fazie gojenia (czasowe ustępowanie choroby) można zaobserwować złuszczanie się skóry i przebarwienia pozapalne. Zdarza się, że widoczne są także odbarwienia, które są spowodowane miejscowym stosowaniem preparatów sterydowych.

Atopowe zapalenie skóry jest chorobą, którą obecnie można leczyć wyłącznie objawowo. Nie stworzono bowiem leku skutecznie eliminującego schorzenie. Mimo że AZS jest nieuleczalne i może trwać całe życie, jej nawroty przebiegają z różnym nasileniem. Dzięki temu odpowiednia pielęgnacja i właściwe podejście emocjonalne pozwalają na przetrwanie najtrudniejszych okresów.

Egzema u małych dzieci

Warto dodać, że wyróżnia się trzy fazy atopowego zapalenia skóry: niemowlęcą, dziecięcą i dorosłych. W czasie trwania każdej z nich pojawiają się charakterystycznie ulokowane zmiany, a ich symetryczne rozmieszczenie przeważnie nie sprawiają trudności w postawieniu diagnozy. Faza niemowlęca rozpoczyna się zazwyczaj pomiędzy drugim a szóstym miesiącem życia malucha, a objawy, jakie jej towarzyszą to przede wszystkim ogniska rumieniowo-złuszczające się, rumieniowo-wysiękowe, wysiękowe, ogniska rumieniowe z obecnością grudek, grudek wysiękowych i nadżerek pokrywających się strupami. Wszystkie zmiany są zlokalizowane przede wszystkim na policzkach i owłosionej skórze głowy, ponieważ te części ciała są najbardziej narażone na wysuszające działanie powietrza. Nie bez znaczenia są także inne agresywne czynniki środowiskowe takie jak, np. tarcie (maluch układa główkę na boku i w zależności od tego, którą stronę wybiera, tam pojawiają się zmiany), działanie substancji chemicznych (składniki środków myjących, piorących, kosmetyki, perfum osób opiekujących się maluchem), czynniki klimatyczne (słońce i wiatr) oraz alergeny. Trzeba dodać, że egzema może być pierwszym symptomem alergii u dzieci. Statystyki wskazują bowiem, że aż 80% małych pacjentów z AZS ma przeciwciała IgE przeciw alergenom pokarmowym, rzadziej wziewnym.

Najczęściej występujące objawy AZS

Chcąc zrozumieć, czy problem atopowego zapalenia skóry dotyczy twojego dziecka, musisz poznać najbardziej charakterystyczne symptomy choroby. Specjaliści dzielą je na objawy większe i mniejsze. W pierwszej grupie znajdują się: świąd, przewlekły i nawrotowy przebieg, charakterystyczna morfologia zmian i ich lokalizacja, osobniczy lub rodzinny wywiad atopowy. Z kolei do drugiej grupy można zaliczyć: suchą skórę, natychmiastowe reakcje skórne, rybią łuskę, podwyższony poziom IgE, skłonność do nawrotowych zakażeń skóry, wczesny wiek wystąpienia zmian, nieswoisty wyprysk rąk i/lub stóp, zapalenie czerwieni warg, nawrotowe zapalenie spojówek, wyprysk sutków, fałd Dennie-Morgana, stożek rogówki, zaćma, zacienienie wokół oczu, łupież biały, fałd szyjny, rumień twarzy, akcentacja mieszków włosowych, biały dermografizm, nietolerancja wełny, zaostrzenie po zdenerwowaniu, świąd po spoceniu, nietolerancja pokarmów. Objawy mogą pojawiać się pojedynczo, jednak w większości pojawiają się w grupach, co zdecydowanie ułatwia postawienie diagnozy. Jeśli więc możesz zaobserwować niektóre z wymienionych symptomów u swojego dziecka, nie czekaj i zgłoś się na wizytę u specjalisty.

Substancje łagodzące objawy choroby

W procesie leczenia AZS stosuje się środki farmakologiczne oraz psychoterapię, która pozwala na uzyskanie stabilności emocjonalnej szczególnie ważnej w procesie choroby. Okazuje się bowiem, że stres oraz negatywne emocje nasilają objawy. Ponadto leczenie polega przede wszystkim na właściwej pielęgnacji, której podstawą jest stosowanie emolientów do mycia oraz maści, kremów i balsamów do smarowania. Ich zadaniem jest dogłębne nawilżenie skóry. W skład preparatów pielęgnacyjnych wchodzą zazwyczaj dekspantenol (prowitamina B5), lipidy LLT, witamina B3, olej z rokitnika czy prebiotyk Alfa-Glukan, których celem jest wspieranie naturalnych mechanizmów obronnych skóry, regeneracja naskórka i niedopuszczenie do powstania mikrouszkodzeń. Zdarza się także, że w przypadku ostrego rzutu choroby konieczne jest zastosowanie leków sterydowych.

Poradnik dotyczący sposobów leczenia atopowego zapalenia skóry >>

Atopowe zapalenie skóry to choroba, która zazwyczaj towarzyszy osobom dorosłym, jednak może się pojawić także u najmłodszych. Nie lekceważmy więc pierwszych objawów schorzenia – unikniemy wówczas gwałtownego przebiegu rzutu i zapobiegniemy wystąpieniu wtórnych zakażeń naskórka. Każdy sygnał egzemy powinien jednak skonsultowany ze specjalistą – samodzielne próby leczenia AZS mogą bowiem zakończyć się fiaskiem.

źródła:

  1. https://przegladpediatryczny.pl/a2256/Czy-u-noworodka-mozna-rozpoznac-atopowe-zapalenie-skory-.html
  2. http://haloatopia.pl/download/halo_atopia_publikacja.pdf